برگردان از خط کریل/سیریلیک :نورعلی مرادی بئوار الیما
مطلب”سیر معماری در تاجیکستان” را من برای مجله °اثر° یکی از نشریات سازمان میراث فرهنگی وقت فرستاده بودم,البته با مقدمه ئی کوتاه به با این مضمون که : دولت صفوی , بر خلاف نظر شایع , نه اولین دولت ملی, که اولین شکاف ملی در جامعه ایران بود و جامه تنگی که دولت صفوی دوخت (شیعه گری ) نه در خور قد و قامت بلند جامعه ایران و ایرانی بود و سوای اکراد و بلوچان و طوالش ,که بخش اعظم فارس زبانان ایرانی یعنی تاجیکان و افغانان و ایران اصلی ,که بر مذهب سنت ماندند , از ایران به ناگزیر جدا ماندند و شکاف ملی دوم نیز بدعت قومگرایی فارسی دوران حکومت پهلوی ها بود که این بار ایرانیان شیعه غیر فارس را به حاشیه راند و کذا و کذا…..مقاله زیر چاپ هم رفت ولی دبیر وقت این نشریه *آیت اله زاده شیرازی * که گویا اصفهانی تبار بود و هم ملی بود و هم مذهبی !! در چاپخانه در آخرین دقایق متوجه مطلب شد و از بروز فاجعه پیشگیری کرد !
بعدها مقاله که در حقیقت برگردانی است از خط سیرلیک (کریل ) از فارسی تاجیکی به فارسی خودمان بدون آن مقدمه کذایی در مجله ” میراث فرهنگی ” چاپ شد ..چند روز پیش اتفاقی با سرچ اسمم در اینترنت به آن برخوردم خالی از لطف نیست برای ایران شناسان .مخصوصا توضیحات ام در زیر نویس در باره گنجینه جیحون یا آمو دریا که متعلق به عهد هخامنشی بوده و نیمی از ان در لندن و نیمی در تاجیکستان هست و مشهوراست .و اما …
گوش ار عزیزه , گوشاره م عزیزه!
گوش اگر عزیز است ,گوشواره هم عزیز است !(ضرب المثل لری بختیاری )
*قومیت لربختیاری ام و هویت ایرانی ام !
حقیقت آنکه با پیدایش دولت مدرن و ملی در این یک قرن اخیر در ایران, بر پایه دو رکن اساسی ( قومیت فارس و مذهب شیعه ),شما ی فارس زبان شیعه ,زبان شما ,هویت شما , فرهنگ شما ,منطقه شما , شهر شما , منظور نظر دولت ملی و برنامه های ریزی های کلان آن است. حالا شمای فارس چه بخواهید یا چه نخواهید!
اما زبان و فرهنگ و سرزمین و هویت قومی من لر ,تالش ,بلوچ ,اورامی , گیلک ,ترکمن ,سنی, بهایی ,…در سیاست های کلان توسعه عمرانی, رفاهی, فرهنگی دولت ها ایران ,جایی در خور ندارد ….مگر آنکه من لر , بلوچ , سنی , تالش ..فاداری ام به آن دو اصل (هویت فارسی و مذهب شیعی )بیشتر از تعلق خاطرم به هویت قومی ام باشد و این را به اثبات برسانم .
از همین رو برای بختیاری و آذربایجانی و تالش و گیلک و اورامی و .. راه برای رسیدن به عالیترین درجات دولتی ,فرهنگی ,سیاسی ,نظامی در ایران باز است به شرطی که ناسیونالیست ایرانی (فارسی ) و شیعه خوبی باشی !
کما اینکه الان بسیاری از همتباران بختیاری من/چه ملی گرا چه اسلامگرا ) در ایران صاحب مناصب عالی و فرهنگی و ادبی و شهروندان موفقی اند و برای نام خلیج فارس و جزیره تنب کوچک و بزرگ و شاهنامه فردوسی و غزه فلسطین و جنوب لبنان و تهدید عتبات عالیات از سوی داعش, سینه چاک می کنند اما چشمی هم نم نمی کنند برای لرهای پاپتی شکم گرسنه که روی دریایی از نفت و آب و ::زندگی می کنند ::برای مسجدسلیمان ؛ برای گچساران ؛ برای غارت آب کارون و زاینده رود برای جنگلهای زاگرس !برای بقای زبان لری بختیاری !…چرا ؟
چونکه آن مسائل اولی که به ان اشاره کردم هم ملی قلمداد می شوند و هم مذهبی اند و محل اعتبار و تشخص اند .اما این موارد دومی قومی اند و اعتبار و تشخص که در جامعه ندارد که هیچ ,سروکار شما با زندان و اخراج از کار و تبعید و غیره نیز است ..
خاطرم هست که بعد فروپاشی شوروی به جهت عشق و علاقه ام به حوزه های فرهنگ ایرانی و باستانشناس بودنم,
خط سیرلیک(کریل ) را فراگفتم و برای نخستین بار در ایران این حقیردرباره تالش های آذربایجان و مردم اوستیا و تاجیکها نوشتم.. به تاجیکستان سفر کردم.. و درباره تاجیکستان ,شعر ,فرهنگ و معماری اش مقالات متعدد نوشتم و چه° به به° ها و° چه چه° هایی که من از ادبا و علما ایرانی نشنیدم و چه تشویق ها که نشدم !
.سالها بعد که به حوزه فرهنگ قومی خودم زبان و ادب و فرهگ لری بختیاری پرداختم ..دستور زبان لری بختیاری نوشتم ,,نخستین فصلنامه لری (ولات) را برای بختیاری چاپ کردم ..فرهنگ نام های لری بختیاری برای کودکان نوشتم,.چه° عه عه° هایی که نشنیدم !!..آخر سر هم در عهد احمدی نژاد و صدارت اسفندیار مشایی بر سازمان میراث فرهنگی ,بنده به جرم (قومگرایی ) اخراج شدم!؟
راست است که : خاورمیانه جایی است که هرکس بخواهد سرزمین اش را آباد کند ,خانه اش خراب می شود ! و هرکس سرزمین اش را خراب کند خانه اش آباد می شود !
