نورعلی مرادی بئوار الیما
*الایلامیون(ألعیلامیون ) من أقدم الحضارات فی العالم و هم من أجداد “اللور” حیث سکنوا منطقه لورستانات الواقعه فی غرب ایران
*عیلامی ها , نخستین ساکنین فلات امروزی ایران بوده اند و نیاکان تاریخی لرهای امروزی محسوب می گردند !
عیلام یا به صورت جدیدترایلام [به فارسی باستان: اووْجه، هووجه (Ūvja) هوز , خوز] به معنی ” سرزمین بلند و کوهستان ” بود که درست شامل لرستانات امروزی (زاگرس مرکزی و جلگه خوزستان) می شد و نام مردم و سرزمینی بود که بخش بزرگی در جنوب غربی فلات ایران را از بوشهر تا خرم آباد را در پایان هزارهٔ سوم قبل از میلاد در بر میگرفت . عیلامی ها نه آریایی بودند و نه سامی ! . اکدیان , همسایگان سامی نژاد شان در بین النهرین , به این سرزمین «اِلامتو» (Elamtu) یعنی سرزمین مرتفع و کوهستان میگفتند و سومریان آن را NIM به معنای «بالا و مرتفع» می خواندند !عیلامیان اما خود کشورشان را «هَلتَمتی» (Ha(l)tamti/Hatamti) بهمعنی «سرزمین خدا/ سرزمین مقدس » میخواندند .
بالاخره بعدها همسایگان سامی نژاد شان یعنی آشوری (که با عرب ها ی کنونی از یک نژاد بودند ) این سرزمین را و مرکز آن شهر شوش را غارت کردند و معبد چغازنبیل را آتش زدند و از آن پس این سرزمین سربلند نکرد و ضعیف شد .
در دورهٔ هخامنشیان عیلام به توسط آریایی ها فتح و شوش( سوزیانا ) مرکز حکومت هخامنشی شد . در دوره سلوکیان و ساسانیان, ایلام و مردمش تحت نام” الیما/ الیماید ” به منطقه کوهستانی بختیاری و جلگه خوزستان( هوجستان , خوزستان ) تقلیل یافت که مردمان کوهستان به سنت دیرینه نیمه کوچرو ( دامدار و زراعت کار) بودند و مردم کوهپایه و جلگه خوزستان یکجانشین و شهری بودند , اعراب مسلمان پس از ورود به ایران مردم الیمایی و این سرزمین را اهواز ( جمع عربی هوز / خوز ) نامیدند ! و مرکز آن را ” سوق الاهواز “( بازارگاه هو زها ) خواندند . بعدها این سوق الاهواز ویران شد و اباد نشد تا اینکه در دوره پهلوی اول , بندر ناصری , به جای شوشتر به مرکزیت استان خوزستان انتخاب شد و نامش به اهواز تغییر کرد چرا که بقایای خرابه های اهواز در نزدیکی بندر ناصری بود !
مردمان لر کوهستانات زاگرس و همچنین مردمان کوهپایه ها و جلگه خوزستان( دزفول , شوشتر ,رامهرمز شوش , , بازماندگان آن مردم و آن سرزمین اند چرا که این زبان است که در طول تحولات تاریخی درگرگون می گردد اما مردمان تهجایی همان مردمان اند .
از زیگورات عیلامی چغا اسکندری در نزدیکی شهرکرد در چارمال بختیاری تا زیگورات چغا زنبیل در نزدیکی دزفول , حدود شرقی و غربی سرزمین عیلام و الیمایی محسوب می شده است .
لازم به تذکر نیست که سابقه سکونت و ورود قبایل عرب به نوار مرزی خوزستان به آغاز دوره صفوی و سابقه حضور انبوه اعراب در مرکز خوزستان به پس از جنگ تحمیلی هشت ساله اخیر بر می گردد و محدوده” سکونت تاریخی و جغرافیایی عرب ها” در این دو سه قرن ورودشان به خوزستان , از فلاحیه ( شادگان ) و خفاجییه ( سوسنگرد ) و محمره ( خرمشهر) هرگز به این سو فراتر نبوده و نیست و نخواهد بود !
این محدوده تاریخی جغرافیایی است که عرض کردم و البته محدوده سکومت انسانی و بشری هر فرد از هر مذهب و رنگ و نژاد و زبان , آزاد , بدون مرز و جزوه حقوق اولیه بشری است طبعا !