نورعلی مرادی بئوار الیما
رنگ(جمال) ,از آن رومی(ترک )هاست !
دنگ( کمال :شعر و موسیقی )از آن عجم(ایرانی :فارس ) هاست
و بالاخره جنگ از آن , کرد هاست
“ضرب المثلی کرمانجی”
مطلب”کردستان سوریه: جنبش و تنش” آخرین مطلبم درباره کردها بوده که من هفت سال پیش راجع به کردهای سوریه در رادیو زمانه نوشتم و از آن پس هرگز علاقه ایی نداشته ام که مسائل کردها را چون قبل ها , روزمره دنبال کنم (به جهت نگاه توسعه طلبی که ناسیونالیسم کرد به لرستان فیلی دارد )!
تا آنکه موقع اشغال شهر أفرین ( عفرین ) به فرمان ترکیه و به توسط شبه نظامیان اسلامگرای سوری , خواستم اشاره ایی به آن ماجرای اسف انگیز کنم اما نخواستم بر زخم تازه و گرم کردها نمک بپاشم و ازطرح یک سوال در آن برهه اززمان منصرف شدم ! سوال من این بود و هست که چه شد که , کردهای شمال سوریه , نتوابستند وضعییتی شبیه به کردهای شمال عراق و شبیه به موقعیت آن اقلیم به رهبری بارزانی , کسب کنند که امروز دوست و متحد و شریک تجاری و از همه مهمتر همسایه حکومت ترکیه و اردوغان هست ؟؟
اگر براستی حکومت کنونی ترکیه به رهبری اردوغان , که فصل تازه و نوینی در تاریخ ترکیه معاصر گشوده و جمهوری اتاتورکی را از بنیان به جهت ایده ولوژی هم داخلی و هم سیاست خارجی متحول کرده است , تحمل هیچ کردی و هیچ تشکیلات کردی را نداشته است چگونه است که امروز اقلیم کردستان عراق , نزدیکترین روابط تجاری سیاسی را با دولت و کشور ترکیه داراست ؟چگونه است که چندین سال پیش , دولت ترکیه , راهرویی از خاک خود برای سربازان همین اقلیم کردستان عراق گشود تا از خاک ترکیه با سلاح و تانک و بیرق کردستان عراق , به یاری , مردم کوبانی , بشتابند ؟
من ,در گفتارتحلیلگران مدیای فارس , حداقل آنچه که من دیدم , تهییج احساسات عوام بود و داد از مظلومیت ملت هم نژاد کرد
و در مدیای کرد ,, بیداد از گرگ صفتی ناسیونالیسم ترک و حکومت ترک و همه چیز سیاه و سفید ! وناسیونالیسم کرد و احزاب کرد , مثل همیشه مبرا از هرگونه خطا و نادرستی !
پرسش این است که آیا ممکن نبود که کردهای شمال سوریه و آن محدوده جغرافیایی , موقعیتی همچون اقلیم کردستان عراق در معادله های سیاسی تجاری روابط خارجی , دولت و کشور ترکیه , کسب کند ؟ بی شک آری !
رجب طیب اردوغان , به عنوان قدرتمندترین شخصیت معاصر ترکیه , آغاز گر تحولات عظیم و بنیادی اجتماعی , اقتصادی سیاسی در ترکیه شد و با اقداماتش, افق تازه ایی بر روند تحولات معمول کشوری گشود که همیشه در بر پاشنه ایده ولوژی دگم و جزم اندیش و کهنه پان ترکیسم اتاتورکی بود ! یکی از حرکات , شناخت هویت و زبان کردی و احزاب کردی , و مردم کرد به عنوان بخشی از جامعه ترکیه بود که تا پیش از آن حتی سخن اش جرم محسوب می شد !
گام دوم ؛به رسمیت شناختن اقلیم کردستان عراق به رهبری بارزانی , و برقراری تبادلات کلان ملی تجاری سیاسی با دولت اقلیم کردستان , که سرشار از منابع نفتی بود و اقتصاد رو به رشد کشور ترکیه سخت نیازمند این ماده حیاتی بود , از پیامدهای آن رفرم بنیادی به توسط اردوغان بود که نشان میداد که دیگر این منافع اقتصادی و تجاری حکومت ترکیه است که بر منافع عرقی و ایده الوژیکی اتاتورکی الویت و برتری دارد ! فراموش نکنیم تا پیش از آن حکومت های ترکیه در کتب درسی نه تنها منکر وجود عنصر کرد در کشور ترکیه بودند بلکه درکتب درسی جغرافیایی , وجود عنصری قومی تحت نام کرد را حتی در کشورهای همسایه , انکار و سانسور می کردند ( من به چشم خود این کتب جغرافیایی را دیدم )!
گام سوم صلح با پ ک ک بود , که با همه بسته های تطمیعی نظام اردوغان به کردها , من جمله رادیو و تلوزیون کردی , آموزش محدود کردی , توسعه اقتصادی در جنوب شرق ترکیه ناموفق ماند ! چرا که جریان پ ک ک, یک سر داشت و چندین سردار منطقه ایی و فرامنطقه ایی که هرکدام کله خود را در دیزی کردستان بزرگ , بار گذاشته بودند . از همین رو پ ک ک بر مبارزه مسلحانه تا آزاد سازی چهار پارچه کردستان ( از خلیج فارس تا دریای مدیترانه !؟؟) تاکید ورزید !
همزمان , در سوریه , با آغاز جنگ داخلی و گسترش بحران به مناطق شمالی کرد نشین , نزدیک به سی , سی یک حزب کردی بومی و کردی سوری با قدمت چندین ده ساله که یا بودند یا به وجود آمدند , فعال شدند ! این احزاب که بومی منطقه و هم کرد و هم سوری بودند , شانس این را داشتند که با اتحاد با هم در اقلیم کردنشین شمال سوریه که از قضا همچون شمال عراق سرشار از منابع نفتی بود , همچون دو حزب طالبانی و بارزانی در شمال عراق با تشکیل یک حکومت محلی , بالاخره , به نوعی با دولت ترکیه مماشات کنند و در قبال دوستی و اتحاد با حکومت ارد و غان , از همان امتیازاتی برخوردار شود که اقلیم کردستان عراق سال ها بود بهره مند بود ..
اما در یک استراتژی غلط , پ ک ک ,دست به اقدامی زد که هم برای خودش و هم کردهای سوریه , حکم انتحار داشت ! و با غرق خود کردهای سوریه را هم به زیر آب برد !
پ ک ک به عنوان یک تشکلات کردی ترکیه ایی که با دولت ترکیه سرجنگ داشته و دارد با تاسیس یک شاخه از پ ک ک به نام ی پ گ و گماردن مستسشاران و گسیل کردن گریلاهای خود به این تشکیلات نوظهور , نه تنها راه فعالیت بلکه حتی راه بقا را را بر احزاب خرد و کلان کرد سوری بومی سوریه بست ! همان هدفی که در شمال عراق نیز , در سر داشت , اما , با هشیاری بارزانی و طالبانی , کامیاب نشد !
پ ک ک درست به همان روشی که چندین دهه پیشه همه احزاب کردی رقیب اش و سران آنها را در ترکیه از سر راه خود ,به طرق مختلف (؟؟؟) برداشته بود , آنها را از میان برداشت و خود بلامنازع بازیگر بازی در شمال سوریه شد که بازنده اش نه پ ک ک, که کردهای شمال سوریه اند که این فرصت تاریخی شان را, خودکامگی یک حزب کردی به باد داد !
یک حزب کردی چپ که این روزها در حد گماشتگی ارتش امپریالیسم امریکا , منزلت خود را تنزیل داده بود !
بی شک اقدام سبوعانه ارتش ترکیه , در کوچ دان چند میلیون مهاجر عرب , به منطقه ایی که کردنشین هست و تغییر ترکیب جمعیتی آن , بسیار هولناک هست و نفرت انگیز و تاثر آور ..
ولی از یاد نبریم که در معادلات سیاسی دنیا این نه قومیت های بی دولت بلکه این دولت-ملت ها و حکومت هایشان( هرچند که مستبد ) هستند به رسمیت شناخته می شوند و اقدامات پاکسازی نژادی آنها , از سوی مجامع بین المللی به یک , بیانیه بسنده می شود !
قتل عام لر ها به دست ارتش دولت -ملت ایران عهد رضاخان در نودسال پیش در ایران
قتل عام علوی ها بدست دولت -ملت ترکیه , در همان سالها
,ماجرای تلخ اخراج اجباری یک میلیون مسلمان روهینگایی بدست ارتش دولت -ملت برمه
و کشتار مردم شیعه نشین منطقه قطیف و تخریب شهر العوامیه توسط ارتش دولت -ملت عربستان در دوره معاصر پیش چشم ماست !
مطالعه تاریخ معاصر و مدرن بیانگر آن هست که اگر تا یک قرن پیش هیچ دولتی و حکومتی دگرگون و سرنگون نگشت مگر به توسط قبایل و عشایر ترک و عرب و کرد و لر .. و شما یک نمونه نمی یابید که حکومتی به توسط جماعت شهری وشورش رعیت سرنگون شده باشد ..
لیکن در عصر مدرن , این شورش های شهری و کنش جماعات شهری و مدنی هستند که حکومت ها را تکان می دهند , تغیر می دهند یا وادار به رفرم می کنند !!!
در پاره از تاریخ دوره معاصر ایران , لرها , بلوچ ها , کردها , برای کسب حقوقی رویارو ی حکومت شدند با حکومت به مقابله برخاستند و باختند و از داشتن سهم و بهره از رفاه و توسعه و عمران حکومتی , در مناطق شان محروم و بی بهره مانده اند . در مقابل ترکان آذربایجانی , که به طعنه عمله اکره هم حکومت پهلوی و هم حکومت اسلامی قلمداد می شوند ,هم در حکومت پهلوی و هم اسلامی همیشه در همه سطوح مملکتی کشوری لشکری سیاسی دینی فرهنگی بیشترین مشارکت را داشته و بیشترین منفعت اقتصادی , سیاسی فرهنگی از این مشارکت در شاکله حکومت های ایران نصیب آذربایجان و ترک آذربایجانی شده است !
جای بسیاری از ضرب المثل های قدیمی , مثل اشیا قدیمی و ناکاربر, در روزگار کنونی , فقط در موزه است !من جمله این ضرب المثل کرمانجی زیر :
رنگ(جمال) ,از آن رومی(ترک )هاست !
دنگ( کمال :شعر و موسیقی )از آن عجم(ایرانی :فارس ) هاست
و بالاخره جنگ از آن , کرد هاست